Wanneer je iets creatiefs doet, krijg je te maken met het intellectuele eigendomsrecht. Bij iets creatiefs moet je denken aan een ontwerper, een auteur, een uitvinder of een ontwikkelaar. Intellectueel eigendom wil eigenlijk zeggen dat wat jij bedacht en gecreëerd hebt, jouw eigendom is en een ander mag dat niet zomaar gebruiken. Dat mag alleen als jij daar toestemming voor geeft.
Wat valt onder het intellectueel eigendom?
Het intellectueel eigendom is een soort verzamelterm voor verschillende soorten rechten. Veel verschillende soorten vallen hieronder. Een opsomming van dingen die onder het intellectueel eigendom vallen is: octrooirecht, auteursrecht, naburige rechten, merkenrecht, modellenrecht, databankenrecht, handelsnaamrecht, kwekersrecht en chipsrecht. Deze rechten beschermen jou als creator tegen anderen die onterecht gebruik maken van jouw creatie. Maken ze er gebruik van zonder dat jij daar toestemming voor hebt gegeven, zijn ze strafbaar en kan je sancties eisen.
Hoe verkrijg je het intellectueel eigendomsrecht?
Hoe je de rechten verkrijgt, dat verschilt per soort recht waar het om gaat. In de vorige alinea is een opsomming te zien van verschillende soorten rechten die onder het intellectueel eigendom vallen. Een aantal van deze rechten krijg je automatisch en een aantal van deze dingen moet je actief aanvragen om er aanspraak op te kunnen doen. De rechten die je automatisch verkrijgt en waar je dus verder niks voor hoeft te doen, zijn auteursrecht, handelsnaamrecht, databankenrecht en chipsrecht. De rechten die je zelf actief moet aanvragen, zijn het merkenrecht, octrooirecht, modelrecht en kwekersrecht. Vraag je deze rechten niet aan en gaat er iemand met jouw werk ervandoor? Dan heb je geen poot om op te staan.
Actie bij schending
Als je als rechthebbende van het intellectueel eigendomsrecht inbreuk constateert, zul je zelf actie moeten ondernemen. Er hoeven niet direct strafrechtelijke stappen ondernomen te worden. Als je bijvoorbeeld ziet dat iemand een foto van jou verspreid, zonder dat diegene daar bewust van is, is het voldoende om deze persoon in kennis te stellen van dit feit. Het weghalen van de bewuste foto kan in dit geval voldoende zijn. Wanneer er echter bewust inbreuk wordt gemaakt op je intellectueel eigendomsrecht, kan je wel degelijk strafrechtelijke stappen ondernemen. Een kort geding aanspannen is doorgaans de gebruikelijke route. Vaak lijd je hierbij ook financiële schade. Naast de financiële schade kan je ook te maken krijgen met imagoschade. Wanneer iemand bijvoorbeeld goedkope namaak kleding verkoopt uit naam van jouw merk van een slechte kwaliteit, kan dat ook gevolgen hebben van het beeld dat mensen van jouw merk hebben. De rechter beslist hierover en je kan een schadevergoeding eisen.